بررسی برخی از ویژگی های اکولوژیکی درختچه tamarix ramosissima در استان اصفهان

زندگی اجتماعات گیاهان و چگونگی پراکنش آن ها در یک رویشگاه تحت تأثیر مدیریت، شرایط خاک، اقلیم و سایر عوامل حیاتی حاکم بر رویشگاه می باشد. بررسی عوامل موثر در پراکنش گیاهان نقش تعیین کننده ای در ارایه راهکارهای مدیریتی خواهد داشت. از این رو در این پژوهش وضعیت رویشگاهی گز پرشاخه (tamarix ramosissima) در دو رویشگاه عمده موجود در استان اصفهان بررسی شد. رویشگاه های مورد مطالعه بر اساس مجموع سطح تاج پوشش گونه گز پرشاخه، از طریق برآورد تخمینی اولیه، به دو طبقه خوب و متوسط تقسیم شد، به منظور جمع آوری اطلاعات پارامترها در هر طبقه، نمونه برداری تصادفی انجام گردید. در مناطق ابیانه و چادگان با توجه به وسعتشان به ترتیب 3 و 6 پلات 400 متر مربعی در نظر گرفته شد و تاج پوشش گز پرشاخه در هریک از این پلات ها اندازه گیری شد. برای گونه های گیاهی همراه برای مناطق یک و دو به ترتیب 30 و 60 پلات 4 متر مربعی قرار داده شد و در هر یک از پلات ها درصد پوشش محاسبه گردید. برای اندازه گیری عوامل مربوط به خاک در مناطق یک و دو به ترتیب تعداد 3 و 6 پروفیل دقیقاً در پای درختچه های گز پرشاخه حفرگردید و در هر پرفیل از سه عمق 20-0، 40-20 و60-40 سانتیمتر نمونه برداری انجام شد و واکنش خاک، هدایت الکتریکی، درصد اشباع خاک، مجموع کلسیم و منیزیم محلول ، نسبت جذب سدیم، درصد سدیم تبادلی، درصد آهک، درصد ماده آلی، درصد گچ، وزن مخصوص ظاهری، درصد نیتروژن، فسفر قابل جذب، درصد شن، رس و سیلت اندازه گیری شدند. همچنین ارتفاع از سطح دریا و شیب در همه پلات ها ثبت گردید. فنولو‍ژی و مراحل مراحل رشد t. ramosissima نیز با استفاده از روش کیفی (ثبت تاریخ جوانه زنی، ظهور برگ، گل دهی، میوه دهی، ریزش برگ، ریزش بذر و خواب گیاه) و همچنین روش کمی (در صد کانال های رنگی گیاه) و استخراج تغییر رنگ برگ، ساقه، گل و میوه گیاه به صورت جداگانه مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بررسی ارتباط گونه مورد مطالعه با عوامل محیطی از آنالیزهای آماری شامل همبستگی ساده، رگرسیون، رج بندی و مقایسه بین میانگین ها استفاده شد. نتایج نشان داد که مجموع سطح تاج پوشش با عوامل شوری خاک و مجموع غلظت کلسیم و منیزیم محلول در جهت مثبت و با عوامل درصد رس، ماده آلی و ارتفاع از سطح دریا در جهت منفی ارتباط دارد. نتایج حاصل از ظهور شناسی نشان داد که در روزهای پایانی اسفند و اوایل فروردین ماه جوانه ها بر روی گیاه ظاهر می شوند؛ شروع گلدهی از اوایل اردیبهشت ماه و میوه دهی از اواخر اردیبهشت ماه شروع می شود و ریزش بذرها در شهریور ماه است. بنابراین نتایج این تحقیق بک استراتژی احیایی ارائه می کند، به طوری که با شناسایی فاکتورهای رویشگاه طبیعی گز پرشاخه، می توان به کاشت و توسعه این گونه اقدام کرد.